MAMOGRAFIJA
Mamografija - Zlatni standard u otkrivanju raka dojke
Mamografija je još uvijek zlatni standard u otkrivanju raka dojke. Obavlja se na posebno konstruisanom rendgenskom uređaju koji se zove mamograf, a služi isključivo za snimanje dojki.
To je neinvazivni pregled dojke koji koristi jonizujuće zračenje (X zrake). Cilj mamografije je rano otkrivanje karcinoma dojke koji omogućava pravovremeni početak liječenja, te veću šansu za izlječenje.
Cilj svih preventivnih pregleda dojke je pronaći tumor u najranijoj fazi razvoja, kada je njegovo izlječenje gotovo 100%. S obzirom na učestalost karcinoma dojke i činjenicu da u dobi od 20 godina obolijeva samo jedna od 2.500 žena, u četrdesetim godinama jedna od 63 žene i u pedesetim jedna od 28 žena (National Cancer Institute USA), posebna pažnja se posvećuje ženama starijim od 50 godina.
Kako se izvodi mamografija?
Izvođenje mamografije zahtijeva precizno pozicioniranje dojke za dobivanje optimalnih mamograma (radiološki prikaz dojki). Za svaku dojku se vrše dva snimanja. Kod iskusnog snimatelja i digitalnog mamografa snimanje mamografije nije bolno.
Sa 40 godina potrebno je obaviti tzv. bazalnu mamografiju, uz ultrazvučne kontrole na godinu dana. Mamografija se potom preporučuje na svake dvije godine. Nakon 50. godine života preporučuje se obaviti mamografiju jedanput godišnje.
Mamografija – Koliko je zračenje?
Tokom mamografije primjenjuju se male doze zračenja, pa korist od mamografije nadmašuje moguću štetu od izloženosti zračenju. Savremeni digitalni mamografi danas koriste samo pedeseti dio doze zračenja potrebne u vrijeme kada se počela primjenjivati mamografija.
American Cancer Society to je slikovito opisao na sljedeći način: Ukupna doza za tipični mamograf s dva snimanja svake dojke iznosi oko 0,4 mSv (milisivert je mjerna jedinica kojom se izražava ekvivalentna doza jonizujućeg zračenja). Doza zračenja koja se koristi za mamogram obje dojke otprilike je jednaka količini zračenja koju bi žena dobila iz svog prirodnog okruženja tokom sedam sedmica. Za poređenje: ekvivalentna doza zbog pušenja 30 cigareta na dan je 60 do 160 mSv/godinu. Dozvoljena godišnja ekvivalentna doza zračenja za stanovništvo je 1mSv. Ljudi u SAD-u obično su izloženi zračenju prosječno u dozi oko 3 mSv svake godine iz svog prirodnog okruženja. To se naziva pozadinsko zračenje.
Kako se pripremiti za mamografski pregled?
- na dan pregleda ne stavljajte dezodorans, kreme, talk (puder) ili losion ispod pazuha ili na dojke jer mogu stvarati sjene na mamogramima
- ukoliko imate bolne dojke, iscjedak ili neke druge tegobe iznesite ih radiološkom tehnologu koji vam radi mamografiju
- svakako priložite prethodne mamografije i nalaz ultrazvuka, ako ga imate